Edition: 1538.Ps.lat.JSt.a
General
Title | PSALTERIUM DAVIDICUM paraphrasibus brevibus illustratum, servata ubique ad verbum Hieronymi translatione. AUTORE REYNERIO SNOY Goudano. (A1r)![]() |
Bible books in edition | Psalms |
Printer/Publisher | Grapheus, Joannes |
Place of publication | Antwerp |
Year of publication | 1538 |
Remarks | |
Related persons | Grapheus, Joannes [Grapheus, Joannis] Steelsius, Joannes Snoy, Reynerius |
Language | Latin |
Translation | Vulgate |
Contains illustrations | yes |
Use of this resource is governed by the terms and conditions of the Creative Commons CC BY License |
Bibliography
Typography
Illustrations
References
Bibliographic references
BWLBlat D541 Die Bibelsammlung der Wrttembergischen Landesbibliothek Stuttgart: Lateinische Bibeldrucke, 1454-2001. Described by Christian Heitzmann and Manuel Santos Noya with the cooperation of Irmgard Schauffler and Eberhard Zwink. Stuttgart, 2002. 3 Vols.
Copies
Details |
|
Transcription
Prologus
Reynerii Snoy Goudani
in Psalterium Davidicum.
Psalterium sacrosanctum, est divi-
num et admirabile spiritus sancti
organum,varie diversis interpre-
tatum,vixdum intellectum,nun
quam ab haereticis corruptum,cui
tot sunt mysteria quot verba. Cuius radices
non in terra, sed in coelo fixae sunt, quum in-
didem sit Christus; qui ipsius materia est et in-
tentio. Eliciendum tamen ex petra mel, et ole-
um de saxo durissimo, spicae manibus confri
candae et medulla, edenda. Tum mira occur-
ret pulchritudo sensuum, et stillantium medi
cina verborum, atque amplissima copia vir-
tutum, quod Psalterium ipsum hortus quidam
est deliciarum, et omnis bonae doctrinae the-
saurus. Scrutemur itaque scripturas, et thesau-
rum divinorum eloquiorum intra fragile va-
sculum occidentis literae conclusum erua-
mus. Gustemus et videamus spriritualem in-
telligentiam ipsius, quod est supernis my-
steriis plenum, atque coelesti dulcedine re-
dundans, quod nemo plane percipit, aut degu-
stat, nisi qui ipsius spiritualem intelligentiam
in se latitantem comprehenderit, mentem vi-
vificans, reficiens atque oblectans, non in corti-
ce, sed in medulla, non in verbis, sed in sensu,
non in sermonum follis sed in radice rationis.
Quod psalterium ipsum divina quaedam et my-
stica est posis, aliud in cortice prae se ferens,
aliud in medulla retinens. Decachordum enim
psalterium *Hieronymo teste) apud Hebraeos
lyrico carmine conscriptum est. Nam in mo-
rem Flacci Romani, et Pindari Graeci nunc
iambo currit, nunc Elegiaco personat, nunc
Sapphico nitet. Atqui huic libro triplex praefi-
gitur titulus. Dicitur enim liber hymnorum,
soliloquiorum, psalmorum. Hymnorum quia
apud Hebraeos lyrico carmine personat. Est
enim hymnus laus dei cum cantico. Solilo-
quiorum, quia solius spiritus sancti eloquium
est seu loquutio hominis cum deo. Psalmo-
rum quia in instrumento musico decachor-
do, id est, decem chordarum David hanc Po-
sim. seu verius prophetiam modulabatur, quod
Graece psalterium, Hebraice Nablum, Latine
organum dicitur. Quippe quum arca de Sy-
lo reduceretur per David regem (ut habetur
primo Paralipomenon decimoquinto) elegit
quatuor milia hominum de Israel, qui orga-
nis, citharis, nablis, timpanis, cymbalis, tubis
personabant hos psalmos cum voce humana
consona modulatione, concordantibus instru
mentis musicis. Ex his quatuor milibus ele-
git centum quinquaginta principes, qui an-
tecedentes aliis praeessent. At his alios quatu
or praefecit, scilicet Ethan, Heman, Asaph, Idi
thun. Et filij Core ianitoribus praefecti sunt.
At horum nomine multi psalmi intitulantur,
vel pro honore ministerij, vel propter nomi-
num interpretationem, licet David cunctos
aediderat. Verum enimuero Psalterium hoc sa
crosanctum spiritali modulatione choruscans,
modo salutari praecepto, modo laetantium iu
bulatione, modo poenitentium gemitu, modo
pollicitatione praemiorum, modo terrore poe-
narum, et ubique ceu floribus, laudibus domi-
ni decoratum, Psalterium inquam hoc, tuba
est mirabilis placans deum, peccata excellens,
veniam impetrans, exhilarans animam, illumi-
nans conscientiam. Insuper quid est, quod non
discatur ex psalmis? Omnis magnitudo virtu
tis, norma justitiae, pudicitiae decor, prudentiae
consummatio, poenitentiae modus, patientiae
regula. Insuper dei cognitio perfecta, praenun
tiatio Christi in carne venturi, suppliciorum
metus, gloriae pollicitatio, mysteriorum revela
tio. Omnia haec prorsus veluti in magno quo-
dam et communi thesauro recondita inveni-
untur. Quid plura? Ipsa psalmodia est conso-
latio flentium, cura dolentium, sanitas aegro-
tantium, animae remedium, et miserarium om
nium suffragium. Subinde psalterium plus cae-
teris divinis scripturis, in ecclesiasticis decan
tatur officiis, quia est consummatio totius
theologicae paginae. Et per tres quinquage-
nas distinctum, tres status Christianae religio-
nis exprimit. Primus est incipientium in poe-
nitentia, cui applicatur prima quinquagena
psalmorum, quae terminatur in poenitentia sci-
licet: Miserere mei deus. Secundus est profi
cientium de virtute in virtutem, et est status
in iustitia, et haec est secunda quinquagena,
quae finitur in psalmo rigoris et iustitiae. Ter-
tius est perfectorum in vita aeterna, cui com-
petit tertia quinquagena, quae finitur in lau-
dem spriritalem, videlicet: Omnis spiritus lau-
det dominum. Caeterum illud minime silentio
praetereundum est, divum Hieronymum ter
ex Hebraeo transtulisse hoc psalterium. Primo
secundum septuaginta interpretes, quod psal-
terium Romanum nuncupatur. Secundo iu-
xta Hebraicam veritatem ad preces Sophro-
nij, quo Hebraeos disputando convinceret.
Tertio ad preces Damasi papae, quod vulgo
psalterium gallicanum nuncupatur, et haec
translatio communis est et nostra qua uti-
mur. Nec quispiam credat me his scholiis velle
aliquam gloriolam aucupari. Absit, quum nec
bene, nec ingeniose res acta sit. Mihi inversa
cithara tantum cecini (ut aiunt) et Musis. Non
intellectos psalmos indies deblaterare, et in
choro fidelium reboare vanum et ridiculum
aestimavi. Iam utcunque paraphrasibus mini-
mis, aut si mavis scholiis non adornatum, sed
enucleatum Psalterium mecum legere potes,
quicunque in has meas chartulas fortuito in-
cideris. Illud tamen mihi vendicare ausim, mo
do patiantur inviduli, hos psalmos me tali
phrasi explanasse, ut ne ullum quidem verbum
ipsius textus aut omissum aut inversum aut
mutatum sit, cohaeret textus glossulis adeo
ferruminatus, ut nisi characteribus dispari-
bus distinctus foret, haud facile unum ab al-
tero diiudicaretur. Desudarunt plurimi in hac
palaestra, caeterum non tali schemate, quando-
quidem laconica brevitate hoc opus exegi,
calculatorum more qui ingentes summas par-
vo aere exprimunt expenduntque. Aemulatus
sum veteres ex quorum filis meam orditus
sum telam, Hieronymum videlicet, Augusti-
num, Arnobium, Isidorum, Rabanum, Cassio-
dorum, Remigium, Neotericorum turbam,
quam dinumerare nemo poterit, facessere si-
vimus, quum unusquisque illorum in suo sensu
abundet. Fiximus vestigia meditando apud
paucos, ne peregrinaremur mendicando apud
multos. Vale candide lector, Auspicati su-
mus haec succisivo tempore per otium, ne il-
lud (quod aiunt) inter digitos efflueret, dum
aliquod menses morabamur cum Adolpho
a Burgundia heroe Beveriensi, cui a medicis
fuimus in Duvelandia Zelandiae ad aggeres
aestu maris disruptos reficiendos, quod
et ipse perfecit sua sagacitate, ope
et opera, Anno sesquimille-
simo trigesimotertio,
quarto Calendas
Junij.