Edition: 1535.Ps.lat.MHvH.a
General
| Title | PSALTERIUM DAVIDICUM PARAPHRASIBUS brevibus illustratum, servata ubique ad verbum Hieronymi translatione. AUTHORE REYnerio Snoy Goudano [...] Cum Gratia & Privilegio. (A1r) |
| Bible books in edition | Psalms |
| Printer/Publisher | Hillen van Hoochstraten, Michiel |
| Place of publication | Antwerp |
| Year of publication | 1535 |
| Remarks | |
| Related persons | Hillen van Hoochstraten, Michiel [Hillenium, Michaelem] Snoy, Reynerius |
| Language | Latin |
| Translation | Vulgate |
| Contains illustrations | no |
 |
Use of this resource is governed by the terms and conditions of the Creative Commons CC BY License |
Bibliography
| Format | 8 |
| Number of pages | 480 |
| Prologue | yes, by Reynerius Snoy        |
| Epilogue | no |
| Preface on bible book | no |
| Authorisation | yes: Cum Gratia et Privilegio on titlepage |
| Announced on title page | no |
| Volumes | |
| Title | PSALTERIUM DAVIDICUM PARAPHRASIBUS brevibus illustratum, servata ubique ad verbum Hieronymi translatione. AUTHORE REYnerio Snoy Goudano [...] Cum Gratia & Privilegio. (A1r) |
| Imprint | ANTVERPIAE APUD MIchaelem Hillenium in Rapo. An. M.D. XXXV. (A1r) |
| Colophon | Finitum est hoc opus Anno. 1535. Vigesima quarta Julij. Sudavi & alsi. Ter quinquagenos David canit ordine psalmos, Versus bis mille, sex centos, sex canit ille. Antverpiae apud Michaelem Hillenium in Rapo, An. M. D. XXXV. (Gg7v) |
| Collation | A-Z8 Aa-Gg8 (240 fol.) |
| Fingerprint | 153508 - b1 A2 salteri : b2 Gg5 lume |
| Contents | A1r title and printer's device; A1v blank; A2r-A5v pref. by Reynerius Snoy; A6r-A8v index of psalms; B1r-Gg7v Ps; Gg7v colophon; Gg8r blank; Gg8v ill. |
| Place of publication | Antwerp |
| Year of publication | 1535 |
| Remarks on place/year | |
| Text area | 120 x 66 (height x width); 29 lines |
Typography
| Foliated | yes; header right |
| Signed | Sign. 5/8 |
| Number of columns | 1 column |
| Book headings | no |
| Chapter headings | yes; PSALMUS PRIMUS. |
| Running heads | yes; PSALMUS SECUNDUS. |
| Summaries of chapters | yes |
| Printed annotations | no |
| Scriptural references | no |
| Numbered verses | no |
| Ornaments | yes |
| Ornamental initials | yes |
| Primary typeface | Roman |
| Specific typeface | 82 x 2 |
Illustrations
| Iconclass | 11H(JEROME)12,48C162 |
| Description | St. Jerome as Doctor of the Latin Church in his study with book, pen and ink; lion and cardinal's hat beside him, arch, archivolt ~ architecture |
| Pages |  |
Illustration Biblia Sacra ID 48A98711x48A9831x31AA45x25G22(TURNIP)x1
| ORNAMENTCODE | 48A98711,48A9831,31AA45,25G22(TURNIP) |
| Description | ornament ~ candelabrum, foliage, tendrils, branches ~ ornament, monsters of mixed human and animal shape; 'Mostri' (Ripa) - AA - female human figure, (non-fruit) products of plants or trees (with NAME) |
| Pages | |
Illustration Biblia Sacra ID 48A98711x48A9831x31AA45x25G22(TURNIP)x2
| ORNAMENTCODE | 48A98711,48A9831,31AA45,25G22(TURNIP) |
| Description | ornament ~ candelabrum, foliage, tendrils, branches ~ ornament, monsters of mixed human and animal shape; 'Mostri' (Ripa) - AA - female human figure, (non-fruit) products of plants or trees (with NAME) |
| Pages | |
Illustration Biblia Sacra ID 49M431x23A1x49L16x1
| Iconclass | 49M431,23A1,49L16 |
| Description | device (trade-mark of Hillenius Hoochstratanus, Michael), Father Time, man with wings and scythe, letter combinations such as letterword, anagram, letter square, monogram, etc. |
| Pages |  |
Illustration Biblia Sacra ID 49M431x49L271x48A9823x1
| Iconclass | 49M431,49L271,48A9823 |
| Description | device (trade-mark of Hillenius Hoochstratanus, Michael), 'huismerk', 'Hausmarke' (M H), ornament ~ hybrid beings; human and animal forms mixed |
| Pages | |
References
Bibliographic references
NK 1908 Nijhoff, Wouter and M.E. Kronenberg. Nederlandsche bibliographie van 1500 tot 1540. 3 vol. 's-Gravenhage, 1923-71.
Copies
| Details |
|
Transcription
Prologus Rey-
nerii Snoy Goudani
in Psalterium Davi-
dicum.
Psalterium sa-
crosanctum, est di-
vinum et admirabi
le spiritus sancti or-
ganum, varie a di-
versis interpretatum,
vixdum intellectum, nunquam ab hae
reticis corruptum, cui tot sunt myste-
ria quot verba. Cuius radices non in
terra, sed in coelo fixae sunt, cum indi
dem sit Christus, qui ipsius materia est
et intentio. Eliciendum tamen ex pe-
tra mel, et oleum de saxo durissimo,
spicae manibus confricandae et me-
dulla edenda. Tum mira occurret pul-
chritudo sensuum, et stillantium me-
dicina verborum, atque amplissima co
pia virtutum, quod Psalterium ipsum
hortus quidam est deliciarum, et om-
nis bonae doctrinae thesaurus. Scru-
temur itaque scripturas, et thesaurum
divinorum eloquiorum intra fragile
vasculum occidentis literae conclusum
eruamus. Gustemus et videamus spi
ritualem intelligentiam ipsius, quod
est supernis misteriis plenum, atque coele
sti dulcedine redundans quod nemo
plane percipit, aut degustat, nisi qui i-
psius spiritualem intelligentiam in se latitan
tem comprehenderit, mentem vivificans, refi
ciens atque oblectans, non in cortice, sed
in medulla, non in verbis, sed in sensu,
non in sermonum foliis, sed in radice rati
onis. Quod psalterium ipsum divina
quaedam et mystica est poesis, aliud in
cortice prae se ferens, aliud in medulla
retinens. Decachordum enim psalterium
(Hieronymo teste) apud Hebraeos ly
rico carmine conscriptum est. Nam in mo-
rem Flacci Romani, et Pindari grae
ci nunc iambo currit, nunc Elegiaco
personat, nunc Sapphico nitet, nunc tri
metro vel tetra metro pede incedit. At
qui huic libro triplex praefigitur titu
lus. Dicitur enim liber hymnorum, soli lo
quiorum, psalmorum, Hymnorum quia apud
Hebraeos lyrico carmine personat. Est
enim hymnus laus dei cum cantico. Soli
loquiorum, quia solius spiritus sancti eloquium
est seu locutio hominis cum deo.Psalmorum
quia in instrumento musico decachor
do .i. decem chordarum David hanc Poe
sim, seu verius prophetiam modulabantur
quod graece psalterium, hebraice Nablum,
latine organum dicitur. Quippe cum arca
de Sylo reduceretur per David regem
(ut habet 1.Parali.15.) elegit .iiij. milia
hominum de Israel, qui organis, citharis,
nablis, timpanis, cymbalis, tubis perso-
nabant hos psalmos cum voce humana
consona modulatione, concordanti-
bus instrumentis musicis. Ex his .iiij.
milibus elegit centum quinquaginta prin
cipes, qui antecedentes alijs praeessent. At
his alios quatuor praefecit, scilicet Ethan
Heman, Asaph, Idithun. Et filii Core
ianitoribus perfecti sunt. At horum nomine
multi psalmi intitulantur, vel pro hono
re ministerii, vel propter nominem inter-
pretationem, licet David cunctos aedide
rat. Verumenimvero Psalterium hoc sacro
sanctum spiritali modulatione chorus-
cans, modo salutari praecepto, modo lae
tantium iubilatione, modo poenitentium ge
mitu, modo pollicitatione praemiorum, modo
terrore poenarum, et ubique ceu floribus
laudibus domini decoratum Psalterium inquam
hoc, tuba est mirabilis placans deum, pec
cata excellens, veniam impetrans, exhila-
rans animam, illuminans conscientiam. In
super quid est, quod non discantur ex psalmis,
omnis magnitudo virtutis, norma in
stitiae pudicitiae decor, prudentiae consum
matio, poenitentiae modus, patientiae re-
gula. Insuper dei cognitio perfecta, prae
nuntiatio Christi in carne venturi, sup
pliciorum metus, gloriae pollicitatio mi
steriorum revelatio. Omnia haec prorsus
veluti in magno quodam et communi
thesauro recondita inveniuntur. Quid
plura? Ipsa psalmodia est consolatio
flentium, cura dolentium, sanitas aegrotan-
tium, animae remedium, et miseriarum onim suf
fragium. Subinde psalterium plus caeteris
divinis scripturis, in ecclesiasticis decan
tatur officiis, quia est consummatio toti
us theologicae paginae. Et per tres quin
quagenas distinctum, tres status Chri-
stianae religionis exprimit. Primus est
incipientium in poenitentia, cui applicantur
prima quinquagena psalmorum, quae
terminatur in poenitentia scilicet Mise
rere mei deus. Secundus est proficien
tium de virtute in virtutem, et est status in
iustitia, et haec est secunda quinquage
na, quae finitur in psalmo rigoris et iu
stitiae. Tertius est perfectorum in vita
aeterna, cui competit tertia quinquage-
na, quae finitur in laudem spiritalem, videlicet
Omnis spiritus laudet dominum. Caeterum illud mi
nime silentio praeter eundum est, divum
Hieronymum ter ex Hebraeo transtulisse
hoc psalterium. Primo secundum septua-
ginta interpretes, quod psalterium Roma
num nuncupatur. Secundo iuxta Hebrai
cam veritatem ad preces Sophronii quo
Hebraeos disputando convinceret. Ter
tio ad preces Damasi papae, quod vul-
go psalterium gallicanum nuncupatur, et
haec translatio communis est et nostra qua
utimur. Nec quispiam credat me his scho
liis velle aliquam gloriolam aucupari.
Absit, cum nec bene nec ingeniose res
acta sit. Mihi inversa cithara tantum
cecini (ut aiunt) et Musis, Non intelle-
ctos psalmos indies deblaterare, et in
choro fidelium reboare vanum et ridicu
lum aestimavi. Iam utcunque paraphrasibus
minimis, aut si mavis scholiis non ad
ornatum, sed enucleatum Psalterium mecum
legere potes, quicunque in has meas
chartulas fortuito incideris. Illud tantum
mihi vendicare ausim, modo patiantur
inviduli, hos psalmos me tali phrasi
explanasse, ut ne ullum quidem verbum ipsi
us textus aut omissum aut inversum
aut mutatum sit, cohaeret textus glossu
lis adeo ferruminatus, ut nisi chara-
cteribus disparibus distinctus foret,
haud facile unum ab altero dijudicaretur
Desudarunt plurimi in hac palaestra, cae
terum non tali schemate, quandoquidem la
conica brevitate hoc opus exegi, cal
culatorum more qui ingentes summas
parvo aere exprimunt expenduntque. Ac-
mulatus sum veteres, ex quorum filis
meam orditus sum telam, Hieronymum vi
delicet, Augustinum, Arnobium, Isido-
rum, Rabanum, Cassiodorum, Remigium
Neotericorum turbam, quam dinumerare
nemo poterit, facessere sivimus, cum
unusquisque illorum in suo sensu abundet
Fiximus vestigia meditando apud pau
cos, ne peregrinaremur mendicando
apud multos. Vale candide lector,
Auspicati sumus haec subcisivo tempo-
re per otium, ne illud (quod aiunt) inter di
gitos efflueret, dum aliquot menses mo-
rabamur cum Adolpho a Burgundia
heroe Beveriensi, cui a medicis fuimus
in Duvelandia Zelandiae ad aggeres ae-
stu maris disruptos reficiendos, quod
et ipse perfecit sua sagacitate ope et
opera Anno sesquimillesimo trigesi-
mo tertio .4 Calendas Iunii.